کنسرت سنتی فراموش شده

شرایط برگزاری کنسرت در داخل کشور به گونه‌ای است که گروههای موسیقی دیگر رغبت چندانی برای اجرا و حتی کار در این عرصه ندارند. عده‌ای از این قوم خلوت‌نشین کنج عزلت گزیده و عده‌ای دیگر رهسپار سالن‌های آن سوی آبها شده‌اند.

 به گونه‌ای که بعضی از آنها بعد از اینکه یادشان می‌آید "ایرانی" هستند، تصمیم می‌گیرند چند صباحی در یکی از دو سه سالن موجود به صحنه روند و زمانی که شور و هیجان مردم را نظاره می‌کنند، خجل می‌شوند و چه حیف که این شور پس از چند روز به یاس مبدل می‌شود!  صحبت از لغو کنسرت و شرایط نامنسجم به گونه ای است که شهرام ناظری چندی پیش در مصاحبه‌ای گفت: "ما که دوست نداریم همه‌اش در خارج از کشور کنسرت دهیم. اما ‌آنجا همه چیز طبق ضوابط است. برای من در شهر پاریس برنامه‌ای گذاشتند که قیمت آن 16فرانک بود و من از این قیمت پائین بسیار متعجب بودم که مسئولان سالن گفتند دولت برای حمایت از برنامه‌های هنری مثل این اجرا بودجه (سوبسید) می‌دهد تا روند اجرای آثار هنری لطمه نبیند. اما در ایران خشک و تر با هم می‌سوزند و به دلیل جو تجاری موجود، ارائه آثار هنری با تجاری فرقی ندارد." انتظار شهرام ناظری از سازمان‌های فرهنگی و هنری، برنامه‌ریزی حمایتی از کارهای "هنری" است. وی در این‌باره خاطرنشان کرد: "اگر سوبسید و سالن‌های لازم وجود داشته باشد، مردم مجبور نیستند با قیمت‌های بالا بلیت بخرند و دلیل این که قیمت بلیت‌ها بالا می‌رود، بالا رفتن اجتناب‌ناپذیر مخارج کنسرت است." ناظری افزود: "برای اجرای آتی با توجه به مخارج قرار شد قیمت بلیت‌ها در حد 10 تا 12 هزار تومان باشد اما با جلساتی که گذاشتیم قیمت را به 7500 تومان رساندیم و من خود از این بابت ناراحت هستم. چون می‌دانم عمدهی مخاطبان من دانشجویان، دانش‌آموزان، طبقات فرهنگی و تحصیلکرده هستند، اما چاره‌ای نیست." این خواننده یادآور شد: "قیمت یک اجاره سالن، رقم بالایی است. چندی قبل قرار شد سالنی را به قیمت 4 میلیون به ما اجاره دهند. زمانی که سالن را دیدیم گفتم اینجا با گاراژ فرقی ندارد! به همین دلیل هم دیگر رغبتی برای اجرای کنسرت ندارم . بعد از کنسرت سعدآباد، حداقل می‌توانستم چند کنسرت دیگر داشته باشم که به دلایل فوق این کار را نکردم." سوسن اصلانی  می‌گوید: "با توجه به شرایط برگزاری کنسرت و اجحاف دو چندان در قبال گروههای موسیقی، دیگر کنسرت نمی دهم." این نوازنده سنتور و سرپرست گروه که قرار است دوم آذر ماه در تالار وحدت کنسرت دهد، در ادامه تصریح می کند: "در حال حاضر تمام درگیری‌ها و فعالیت‌های حاشیه‌ای نظیر چاپ و پخش بروشور، تبلیغات و ... به گروه ختم می شود؛ در حالی که نهادهای برگزار‌کننده موسیقی چون بنیاد رودکی، انجمن موسیقی، مرکز موسیقی، خانه موسیقی و .... هیچ حمایت رسمی و حتی غیررسمی از گروههایی که برای ارائه موسیقی اصیل تلاش می کنند، ترتیب نمی دهد." بر پایه این گزارش "مهر"، رضا موسوی‌زاده نیز چندی پیش در همین زمینه گفته بود: "متاسفانه در حال حاضر شرایط برگزاری کنسرت در داخل کشور برای گروههای موسیقی به صرفه نیست؛ چرا که تمام مسایل حاشیه ای نظیر فروش بلیت و انجام تبلیغات و کارهایی از این قبیل به عهده گروه وسرپرست است، در صورتی که گروه برای ارائه یک اجرای خوب باید در آرامش ذهنی و کاری به سر ببرد، نه اینکه یک هفته قبل از اجرا به دنبال فروش بلیت باشد." سرپرست گروه "فاخته" در ادامه نحوه برگزاری کنسرت در خارج از کشور را مهیاتر و راحت‌تر عنوان کرده و افزوده بود: "با توجه به اجراهای متعدد در خارج از کشور من به نتیجه رسیده‌ام که سازماندهی و برنامه‌ریزی برای اجرا در این فضاها بهتراست، به گونه‌ای که ما فقط و فقط برای اجرای برنامه و نه تدارک مسایل حاشیه‌ای اما اثرگذار به آنجا می‌رویم." حسین زمان نیز شرایط برگزاری کنسرت را مسموم عنوان می‌کند و می‌گوید: "شرایط بی‌ثبات و فضای مسموم کنونی اجازه برگزاری کنسرت را به هنرمندان نمی دهد." این خواننده موسیقی پاپ اظهار می‌کند: "بی‌ثباتی سیاسی در عرصه‌های داخلی و خارجی و به تبع آن فضای مسموم کنونی اجازه برگزاری اجراهای زنده و کار در عرصه هنر مهجور موسیقی را به هنرمند نمی‌دهد." وی با اشاره به اینکه برگزاری کنسرت فضای لطیفی را می‌طلبد، تصریح می‌کند: "زمانی می‌توان کار هنری و فرهنگی انجام داد که شرایط برای فعالیت لطیف و منسجم مهیا باشد؛ اما متاسفانه در حال حاضر همه با عینک سیاست یا تجارت به هنرموسیقی نگاه می کنند و راه را برای ارایه آثار سطح بالا مسدود می‌کنند." این خواننده پاپ اجرای موسیقی زنده در ایران را منوط به پشت سر گذاشتن هفت خوان رستم می‌داند و می‌گوید: "به صرف تصمیم هنرمند نمی‌توان در این جامعه کنسرت برگزار کرد. زیرا باید مقدمات زیادی از جمله گرفتن مجوز، تبلیغات و... را سنجید و بر اساس آن عمل کرد. چه بسا بعد از پشت سرگذاشتن این شرایط، گروه های فشار کنسرت را به هم بزنند. همانگونه که تجربه صحبت مرا تایید کرده است." زمان که در حال حاضر آلبوم "قصه نگفته" را در دست انتشار دارد، شرایط برگزاری کنسرت در خارج از کشور را نیز مقرون به صرفه نمی داند و می‌گوید: "به دلیل حجم بالا و هزینه‌های سرسام‌آور تبلیغات در خارج از ایران برای گروه‌های بزرگ مقرون به صرفه نیست که اجرای زنده داشته باشند." وی تاکید می‌کند: "هنرمند معتقد به اصول، در چنین شرایطی "خانه‌نشین" می‌شود. اما آنکه پا بر اصول می‌گذارد، حتما از نظر مالی تامین می شود." در یک ماه اخیر برگزاری کنسرت‌های زیادی نظیر کنسرت گروه شاهو به دلیل تعمیرات تالار وحدت (و چه خوب که تالار وحدت به سرنوشت تئاتر شهر دچار نشده به فکر تعمیر آن افتاده‌اند)، کنسرت ارکستر زهی پارسیان (باز هم به دلیل تعمیرات و دلسوزی مسئولان که آن هم پدیده‌ای بس عجیب و نادر در این جامعه است) و چندین کنسرت دیگر لغو شد که در این راستا شاهد توجیه و نه توضیح مسئولان به مخاطبان موسیقی بودیم.