تنبور مست

تنبور مست

تنبور مست وبلاگی است پیرامون موسیقی ملی و ساز باستانی تنبور
تنبور مست

تنبور مست

تنبور مست وبلاگی است پیرامون موسیقی ملی و ساز باستانی تنبور

بررسی ساز کهن تنبور در 2 رساله باستانی:

تنبور در کارنامه ی اردشیر بابکان:

 

کارنامه ی اردشیر بابکان رساله ای نیمه حماسی و یادگاری از روزگار ساسانی می باشد . کتابیست به زبان پهلوی در مورد سرگذشت اردشیر بنیانگذار سلسله ی ساسانی که در حدود سال 600 میلادی تدوین شده است .

بعد از حمله ی اسکندر مقدونی و بر چیده شدن شاهنشاهی هخامنشی در سرتاسر ایران 240 کدخدا بود که هر کدخدایی قسمتی از ایران را اداره می کرد . اردوان کدخدا و حکمران سرزمین پارس بود  . آوازه ی اردشیر به گوش اردوان رسیده او را به پارس دعوت کرد و مدت ها پذیرای او بود . روزی در شکارگاه اردشیر گوری را نیک بزد.مردم جویا شدند که کار کیست ؟ اردوان گفت که کار من است اردشیر از دروغ او بر آشفت و با او به ستیزه برخاست . اردوان اردشیر را در ستورگاه زندانی کرد . اردشیر در زندان اوقات خود را با تنبور نوازی و آواز خوانی سپری می نمود و پس از چندی به دستیاری یکی ازنزدیکان اردوان اززندان گریخت و پسازمدتی حکومت مرکزی و مقتدر ساسانی را تشکیل داد . نام پدر اردشیر ساسان و نام  پدر مادرش بابک بود .

 

 

تنبور در رساله ی خسرو قبادان و ریدک :

 

 چنانچه در دانشنامه ی ارزشمند فرهنگ و هنر ساسانی موسوم به خسرو قبادان و ریدک آمده است

خسرو پرویز شاه ساسانی برای مصاحبت خود جوان ادب آموخته ای موسوم به ریدک که از فارغ التحصیلان فرهنگستان ادب و هنر آن زمانست را به مصاحبت برگزیده در ضمن این گفت و شنود در چند فراز به تنبور اشاره شده است . که در اینجا به یک مورد اشاره می کنم :

در فرازی خسرو پرویز از ردیک می پرسد کدام نوا نیکو تر است ؟

ردیک پاسخ می دهد نوای سازی که نغمه ی تارهایش به آواز ماند و آوازی که نوایش به آوای سازی مانند  باشد . خسرو پرویز می گوید آنچه گفتی چگونه است ؟جوان می افزاید :

بربتی که چهار تار داشته باشد و چنگ ساخته * و تنبور هم آهنگ نای ** همراه دستان اصفهان *** آواز نهاوندی **** چکاوک نیشابوری ***** .

 *ساخته = کوک شده . در اینجا یعنی همراهی بربط و چنگ .

 

**نای=نی . در اینجا منظور همنوایی تنبور و نی است .

 

***از الحان و نواهای موسیقی باستانی ایران بوده که درموسیقی کنونی ایران نیز به نوعی موجود هست.

 

****از الحان و نواهای موسیقی باستانی ایران بوده که در موسیقی کنونی ایران نیز به نوعی موجود هست .

 

*****از الحان و نواهای موسیقی باستانی ایران بوده که در موسیقی کنونی ایران نیز به نوعی موجود هست .

 

برای نگارش این مطلب از رساله ی پایانی استاد سید خلیل عالی نژاد برای دریافت درجه کارشناسی ارایه شده به دانشکده موسیقی دانشگاه هنر بهره بردم .

 

 

نظرات 2 + ارسال نظر
سیاوش تی شنبه 15 بهمن 1384 ساعت 18:54 http://www.kelke252.com

سلام دوست عزیز
همه مطالبی که می نویسی زیباست ولی تصاویر استاد شهید زیباتر
قداست خاصی به وبلاگت داده
در هردو وبلاگم منتظرت هستم

ژنرال یکشنبه 16 بهمن 1384 ساعت 22:54 http://www.40sotoon.blogsky.com/

سلام
با اینکه این مطلب را در کتاب استاد خوانده بودم اما باز به دلم نشست..

من هم مطلبی از استاد گذاشتم
خوشحال میخوام بخونیش..

برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد