سنگ حمایت از موسیقی

یادداشتی در باره سخنان وزیر ارشاد در مراسم اختتامیه بیست ویکمین جشنواره موسیقی فجر

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درمراسم پایانی بیست ویکمین جشنواره موسیقی فجر یک بار دیگر با اعلام حمایت وزارت ارشاداز جریان سالم موسیقی در کشورآب سردی بر آتش سوزان شایعات اخیر مبنی بر عدم حمایت وزارت تحت مسئولیت ایشان از موسیقی ریخت.به عبارت دیگر،صفارهرندی درسخنان زیبای خودموجبات دلگرمی اهالی موسیقی را فراهم آورد؛وی به صراحت اعلام کرد که از موسیقی فاخر حمایت ووزارت ارشادبرای این هنرآسمانی سرمایه گذاری خواهدکرد .

ذکر صریح این وعده دریک مراسم رسمی آن هم در حضور مردم وبویژه استادان وموسیقیدانان حاضر در سالن ،ازعزم جزم وبرنامه حمایتی وزیر ارشاد حکایت می کندوبسی مایه امیدواری است.اما این گفتار تا حدودی مخاطبان خاص آن شب را به یادمراسمی مشابه در هشت سال پیش - که اکثر آنها در آن مراسم حضور داشتند-انداخت. در سیزدهمین جشنواره موسیقی فجر درسال1376وزیرارشادوقت(عطاالله مهاجرانی)درمراسم پایانی جشنواره با انتقاد از کمبود سالن برای اجرای موسیقی گفت که در دوره بعد جشنواره موسیقی در بیش از دویست سالن اجرا می شود.در همان زمان بسیاری از حضار با ابراز تعجب از این وعده عجیب و غریب ،از دیگر مسئولان حاضر می پرسیدند که مگر چنین چیزی امکان دارد؟!

آن سخنان پس ازگذشت هشت سال ،هیچگاه به عمل نرسیدوبا تغییر دولت ،تنها به خاطره ای مبدل شد.ذکر این خاطره نه بدان سبب بود که  گفته وزیر جدید نیز از جنس وعده های مستعدخاطره است ،خیر؛ذکر خاطره ای از مهاجرانی و نقل قول او در مراسم اختتامیه جشنواره موسیقی هشت سال پیش تنهابرای تاییدمکرر مصداق این ضرب المثل است که سنگ بزرگ نشانه نزدن است . خوشیختانه وزیر جدید با اعلام کلی سرمایه گذاری  وحمایت از موسیقی - بدون مشخص کردن میزان ومحدوده آن-سنگ کوچکی را نشانه کرده است که امیدواریم به هدف بزند.

مطلب بالا را از سایت خانه موسیقی به امانت گرفتم .نویسنده این مطلب:ح.عاطفی

***

محمد رضا درویشی( پژوهشگر و آهنگساز) با حضور در سالن سینما صحرا و در جمع دست اندرکاران و خبرنگاران سینمایی از ساخت موسیقی فیلم "شهر آشوب" گفت.

محمد رضا درویشی سازنده موسیقی شهر آشوب گفت: از خرداد سال 1383 کار موسیقی این فیلم و این مجموعه برای من و گروهم آغاز شد ، که بالغ بر سه ماه تیر ، مرداد ، شهریور روی منابع موسیقایی دوره نخست عصر تیموری دوره شاهرخ شاه مطالعه کردم.
شاخص ترین موسیقی دان این دوره عبدالقادر مراغی بود که مجبور شدم برای شناخت آثار و به کار بردن موسیقی او به ترکیه سفر کنم در این سفر به آثار مکتوب و صوتی مربوط به عبدالقادر دست یافتم ودر موسیقی تصویری فیلم از آن استفاده کردم.
وی در مورد موسیقی این فیلم اظهار داشت: در شهر آشوب دو نوع موسیقی وجود دارد یک موسیقی مستند و تصویری فیلم از آن استفاده کردم.
وی در مورد موسیقی این فیلم اظهارداشت: در شهر آشوب دو نوع موسیقی وجود دارد یک موسیقی مستند و تصویری فیلم که توسط بازیگران اجرا می شود این موسیقی قبل از فیلمبرداری و با عنایت به تحقیقاتم ساخته شده و به حق همایوون شجریان پس از پدرش شاخص ترین خواننده موسیقی ایرانی است که در این کار از عهده تمام پیچیدگی ها برآمده است.
این آهنگساز درباره نوع دوم موسیقی استفاده شده در شهر آشوب گفت: نوع دیگر موسیقی فیلم شهر آشوب موسیقی متن است که ما را در دریافت فیلم کمک میکند در این بخش بیشتر از وسایل صوتی الکترونیک استفاده کرده ام.

اناالحق

اناالحق کشف اسرار است مطلق

جز از حق کیست تا گوید انا الحق

همه ذرات عالم همچو منصور

تو خواهی مست گیر و خواه مخمور

در این تسبیح و تحلیل اند دائم

بدین معنی همی باشد قائم

اگر خواهی که گردد بر تو آسان

((و ان من شیء))را یک ره فرو خوان

چو کردی خویشتن را پنبه کاری

تو هم حلاج وار این دم براری

برآور پنبه پندارت از گوش

ندای((واحد القهار))بنیوش

ندا می آید از حق بر دوامت

چرا گشتی تو موقوف قیامت

درآ در وادی ایمن که ناگاه

درختی گویدت((انی انا الله))

روا باشد انا الحق از درختی

چرا نبود روا از نیک بختی

هر آنکس را که اندر دل شکی نیست

یقین داند که هستی جز یکی نیست

انا نیت بود حق را سزاوار

که هو غیب است و غایب وهم و پندار

جناب حضرت حق را دویی نیست

در آن حضرت من و ما وتویی نیست

محمود شبستری

در مسلخ عشق جز نکو را نکشند

ساز تنبور از ارکان مهم مجالس ذکر وراز و نیاز با معبود به شمار می آید . پیران حقیقت و سادات صاحب نفس قسمت اعظم مجالس ذکر و موعظه را با این ساز دمساز کرده و اندرز ها و نصایح و اشارات لازمه ی طی طریق مریدان و مستمعین را با آوای مخصوص و به همراهی نغمات ملکوتی این ساز به گوش جان آنها می رسانند .همانگونه که مولانا الحان حاصله از این سازها را آوای دوست می داند تا آنگونه که چه خوش میسراید:                                             

خشک چوب و خشک سیم و خشک پوست                             از کجا  می آید  این  آوای دوست 

 آیین اهل حق نیز بر آنست که نوا و ناله ی تنبور با روح آدمی سخت عجین است تا بدانجا که بزرگان این سلسله به آن ندا الحق می گویند . اهل حق چنین می پندارند که چون روح از تشریف و دخول به پیکر حضرت آدم اول (ع) خودداری می نمود به جهت ترغیب روح برای اجرای امر به اشاره ی حضرت حق فرشته ی اعظم حضرت جبرییل مقام طرز را با تنبور نواخت . روح با شنیدن آن آهنگ حقانی سرخوش گردید و مستانه  به کالبد مذکور وارد گشت . لازم به ذکر است که مقام طرز کهن ترین مقام حقانی تنبور و یکی از گوشه های مهم ردیف موسیقی ایرانی می باشد .  آموزش  تنبور برای عموم جامعه ی اهل حق بطور اعم و برای سادات و پیران طریقت به طور اخص نوعی وظیفه به حساب می آید .

از نخستین روزهای زندگی آهنگ روح نواز تنبور در دل و جان استاد اثر کرد . استاد عالی نژاد در سن شانزده سالگی به تشویق و اصرار مادر بزرگوارشان بانو قدمخیر هاشمی برای فراگیری تنبور نزد یکی از بستگانشان به نام آقای سید نادر طاهری رفته  و مقدمات کار را از ایشان فرا گرفتند .

دو سال بعد به محضر استاد بزرگ تنبور سید امر الله شاه ابراهیمی راه یافت و چند سالی نزد آن بزرگ گرامی به دانسته های خویش افزود . سپس ضمن شرکت در محافل ذکر با شیوه نوازندگی دو استاد بزرگ مرحوم عابدین خادمی و درویش امیر حیاتی که هر یک دارای سبک خاص خود بودند آشنا گردید . پس از آشنایی با تنبور به فراگیری موسیقی ایرانی نزد استاد بزرگ سید امر الله شاه ابراهیمی و کیخسرو پور ناظری پرداخت و در این تکاپوی عاشقانه بود که به دانشگاه موسیقی راه  یافت و از خرمن هنر و دانش اساتید بزرگ آن خوشه ها چید و توشه ها اندوخت . در آن زمان بود که با حضور در محضر استاد بزرگ دکتر تقی بینش با نظام موسیقی قدیم ایران و موسیقی دانان بزرگ و آپار علمی دانشمندان موسیقی دان ایرانی و تاریخچه ی حضور سازهای باستانی در این سرزمین آشنا گردید .

ادامه دارد ....